Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) İş Kadınları Meclisi ve Türkiye Odalar Borsalar Birliği (TOBB) Diyarbakır Kadın Girişimciler Kurulu işbirliği ile düzenlenen “Ekonomide Kadın Çalıştayı”nın sonuç bildirgesi, Diyarbakır Sanayi Mektebi koordinasyonunda yapılan bir program ile açıklandı. Etkinlik, 22 Kasım 2024 tarihinde gerçekleştirildi.
Programda DTSO Genel Sekreter Yardımcısı Meryem Özdemir Ok, kadınların iş dünyasındaki temsil oranları hakkında bilgi verdi. Ok, “DTSO’ya kayıtlı işletmelerin yüzde 15’inde kadınlar ortak veya temsilci olarak görev alıyor. Kadınların yüzde 36’sı işletmelerde yalnızca hissedar veya sembolik yöneticilik pozisyonlarında yer alıyor. Kadın girişimciler genellikle imalat, ticaret ve idari hizmetler gibi spesifik alanlarda faaliyet gösteriyor. Ailelerin, kadınların girişimci olmasındaki rolü oldukça büyüktür ve birçok kadın, aileden gelen işleri devam ettirmek amacıyla işletmelere katılıyor. Kadın girişimcilerin yüzde 69’u, 9 yıl veya daha az bir süredir girişimcilik deneyimine sahiptir. Son on yılda, kadınlar daha fazla işletmede yer almaya başlamıştır, ancak bu alandaki deneyimleri de nispeten yenidir.” şeklinde konuştu.
Ok, Türkiye genelinde çalışma çağındaki kadınların yarısının ev içi işler nedeniyle işgücüne katılmadığını belirtti. Diyarbakır ve Şanlıurfa’daki katılım oranının yüzde 22,7 olduğunu ifade eden Ok, “Bu bölgede kadınların yaklaşık yüzde 80’i, ev içi sorumluluklar nedeniyle işgücüne giremiyor.” dedi.
Aktif olarak 27 kadın kooperatifinin bulunduğunu vurgulayan Ok, bu kooperatiflerin genellikle gıda ve el sanatları gibi ev içi rollerle ilgili işlerde yoğunlaştığını belirtti. DTSO’ya kayıtlı 436 karma kooperatifin yalnızca 59’unda kadınların ortak olarak yer aldığını aktaran Ok, “Yerel ihtiyaçlara yönelik yenilikçi kooperatiflerin geliştirilmesi, yeşil dönüşüm ve dijital dönüşüm süreçlerinin dikkate alınması gerekiyor. Kentsel alanlardaki eşitsizlikler giderek derinleşiyor; kent yoksulluğu ve kadınların maruz kaldığı derin yoksulluk sorunu artıyor. Bu bağlamda, sosyal yardımlar dışında, hak temelli ve kadın ile çocukları öne çıkaran sürdürülebilir politikaların uygulanması gerekmektedir.” dedi. Özellikle kadın girişimcileri desteklemek amacıyla Diyarbakır Girişim Sermayesi Fonu’nun kurulması ve Kadın Ekonomi Platformu’nun oluşturulmasının önemine dikkat çekti.
Ok, Diyarbakır’ın kırsal kadın nüfusu ve kent-kır ilişkisi açısından avantajlarının da önemini vurgulayarak, kırsalı kapsayan çalışmaların öncelikli hale gelmesi gerektiğini ifade etti.
DTSO İş Kadınları Meclisi Başkanı Filiz Ekingen ise, “DTSO Kadın Meclisi olarak 2019 yılında kurulduğumuzda amacımız, DTSO’ya kayıtlı kadın girişimcileri bir araya getirmekti. Daha sivil bir yapı oluşturarak Oda içindeki kadınların özgün çalışmalar yapmalarını hedefledik. Bugün 53 üyesi olan bir meclis olarak faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.” dedi.
Ekingen, genç kadınları destekleyecek Diyarbakır Girişim Sermayesi Fonu’nun kurulması ve yerel ortaklıklarla Kadın Ekonomi Platformu’nun oluşturulmasının kritik öneme sahip olduğunu söyledi.
TOBB Diyarbakır Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Defne Eyyubi ise, “Veriler gösteriyor ki Diyarbakır’ın da bulunduğu bölgede gençlerin yüzde 51’i, genç kadınların ise yüzde 77’si eğitimde veya istihdamda yer almıyor. Yani her dört genç kadından üçü, sistem dışında kalıyor. Bu, sadece bir oran değil; bu şehirde yaşayan, hayalini kuramayan, çabasına yanıt bulamayan binlerce genç kadının durumudur. Genç kadınların üretime katılmadığı bir bölgede kalkınmanın mümkün olmadığını vurgulamak istiyorum.” ifadelerini kullandı.
