Mars’ın Jezero Krateri’nde yapılan keşifler, açık renkli kayaçların varlığını ortaya koydu. Bu kayaçların, sıcak ve nemli ortamlarda oluşabilecek mineraller içerdiği tespit edildi. Bu durum, gezegenin beklenenden çok farklı bir yapıya sahip olabileceğini gösteriyor.
“ŞAŞIRTAN KEŞİF”
ABD’nin Purdue Üniversitesi’nden gezegen bilimci Roger Wiens, bu tür minerallerin genellikle yağışlı sıcak iklimlerde veya kaplıca gibi hidrotermal sistemlerde oluştuğunu belirtti. Wiens, minerallerin, kayaların uzun süreli suyun etkisiyle şekillendiğini ifade ederek, “Sıcak su, bu kayalardan birçok elementi zamanla giderir ve geride yalnızca en dayanıklı olanları bırakır. Mars gibi soğuk ve kuru bir gezegende böyle bir keşif yapmak gerçekten şaşırtıcı” şeklinde konuştu.
“DAHA ÖNCE GÖRDÜĞÜMÜZ HİÇBİR ŞEYE BENZEMİYOR”
NASA’nın ‘Perseverance’ keşif aracı, Jezero Krateri’nde açık renkli kayaçları inceledi. Bu kayaçlara, bulundukları bölgeye sonradan taşınıp yerleşmiş oldukları için ‘yüzey kayaçları’ denilmektedir. Araştırmacılar, Perseverance’ı kayaçları incelemek amacıyla ‘Lazerle Uyarılmış Ayrışma Spektroskopisi’ teknolojisi ile donattı. Bu yöntem, kayaçlara lazer atışı yaparak bu materyallerin içeriğini analiz etmeye olanak tanıyor. Lazer, mineralin küçük bir parçasını buharlaştırarak atomlarını ve iyonlarını uyarıyor. Ardından, spektroskopi cihazı yayılan ışığı inceleyerek mineralin bileşimini belirliyor. Elde edilen sonuçlar bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Wiens, keşfin beklenmedik olduğunu belirterek, “Bu kayaçlar, Mars’ta daha önce gördüğümüz hiçbir şeye benzemiyor” açıklamasında bulundu.
NASIL OLUŞTUKLARI HENÜZ BİLİNMİYOR
Yapılan analizler, bu kayaçların çoğunlukla ‘kaolinit’ adı verilen beyaz, yumuşak bir silikat kili mineralinden oluştuğunu ortaya koydu. Mars’taki kaolinitin, Dünya’daki örneklerinden daha sert olduğu belirlendi; bunun, Mars’taki farklı aşınma koşulları nedeniyle meydana geldiği düşünülüyor. Araştırmacılar ayrıca, kayaçlarda ‘spinel’ adı verilen başka bir mineralin izlerine de rastladı. Spinel, Dünya’da değerli bir taş olarak bilinse de, Mars’taki kaolinit kayaçlarında nasıl oluştuğu henüz aydınlatılamamıştır. Bilim insanları, bu mineralin hem volkanik hem de başkalaşım süreçleriyle zenginleşmiş bir alüminyum türü olabileceğini öne sürüyor. (DHA)
