Kötü bir gün geçirdiyseniz, çevrenizden ‘Uyu, sabah daha iyi hissedeceksin’ tarzında tavsiyeler almış olabilirsiniz. Yapılan araştırmalar, bu önerinin kesinlikle doğru olduğunu ortaya koyuyor. Sabahları enerji dolu ya da gergin uyanıyor olsanız da, bir önceki günden daha mutlu hissetmeniz olası. Peki, bu durumu uyku ile nasıl ilişkilendirebiliriz?
BMJ Mental Health dergisinde yayımlanan bir çalışma, sabahların daha olumlu bir görünüm sunduğunu doğruluyor. Araştırmada, mutluluğun çeşitli ölçütleri, hem hedonik hem de ödemonik iyi oluş kavramlarıyla birlikte incelendi.
Hedonik iyi oluş, gün boyunca yaşayabileceğimiz keyifli hisleri tanımlar. Dinlenmiş bir şekilde uyanmak, sağlıklı bir kahvaltı yapmak ya da fiziksel aktivitelerde bulunmak hedonik iyi oluşun örneklerindendir.
Ödemonik iyi oluş ise, anlık memnuniyeti artırmaktan çok, terapiye gitmek, düşüncelerimizi ve eylemlerimizi değerlendirmek ya da minnettarlığı ifade etmek gibi uzun vadeli tatmine yönelik faaliyetleri içerir. Her iki iyi oluş türü de tatmin edici bir yaşam sürdürmek için önem taşır.
Günün belirli saatleriyle ruh halimiz arasındaki ilişkiyi anlamak amacıyla yapılan bu araştırmada, Mart 2020 ile Mart 2022 tarihleri arasında University College London’da 49 binin üzerinde yetişkinin verileri analiz edildi. Mental sağlık, esenlik ve yalnızlık hissi değerlendirildi.
Katılımcılar, gün içerisinde farklı zamanlarda uyarılar alarak hislerini değerlendirmeleri istendi. Araştırmada, bireylerin genellikle gece yarısı en yüksek ve en düşük ruh hallerini yaşadıkları tespit edildi.
Ayrıca çalışma kapsamında mevsimlerin etkisi de incelendi. Uzun vadede, ruh hallerinde haftalık ve mevsimsel değişikliklerin olduğu gözlemlendi. Örneğin, hafta sonları katılımcılar daha yüksek olumlu hisler yaşadıklarını bildirmiştir, sirkadiyen ritim ise hafta içi günlerine göre farklılık göstermektedir.
Daha iyi ruh sağlığının genellikle daha fazla güneş ışığına ve sıcak havaya maruz kalma ile ilişkilendirilmesine rağmen, sabah saatleri -özellikle hafta sonlarında- daha yüksek mutluluk seviyeleriyle bağdaştırılmaktadır.
Bu bulgu, yaşam boyu tatminin sırlarını kesin olarak aydınlatmasa da, kötü ruh haline çözüm olarak yalnızca uykuya dalmanın etkili olabileceğini ortaya koymaktadır.
