Öksürük, Çocukların Sağlığında Ciddi Bir Belirti Olabilir
3 Haftadan Fazla Süren Öksürüğe Dikkat!
Öksürük, solunum sisteminin doğal bir savunma mekanizmasıdır ve hastalık belirtilerinin en yaygın nedenlerinden biri olarak çocuklarda sıkça görülmektedir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Manolya Hüma Şanlı, çocuklarda uzun süreli öksürüğün dikkat edilmesi gereken bir durum olduğunu belirtiyor. “Akut” olarak adlandırılan ve genellikle 2 hafta içinde kendiliğinden iyileşen öksürük ile “kronik” olarak tanımlanan, 3 ila 12 hafta süren öksürük arasında önemli bir fark vardır. Uzun süre devam eden öksürükler, çocuğun yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir ve altta yatan sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Sağlıklı bir çocuk günde 10-11 kez öksürebilirken, eğer öksürük 3 haftayı aşarsa, mutlaka bir doktora danışmak gerekmektedir.
En Yaygın Nedenler: Reflü, Astım ve Bakteriyel Bronşit
Öksürük, vücudun hava yollarındaki yabancı maddeleri ve mukusu temizlemeye çalıştığı ani bir refleks olarak tanımlanır. Çocuklarda bu refleksin olgunlaşması yaklaşık 5 yaş civarındadır. Çocukların 5 yaşından önce kabuklu gıdalarla beslenmemesi önerilir, zira bu yaş aralığında sekresyonların çıkarılması zorlaşır. Kronik öksürüğün başlıca sebepleri arasında mide-özofagus reflüsü, astım ve çeşitli solunum yolu enfeksiyonları bulunmaktadır. Geniz akıntısına neden olan alerjik rinit ve kronik sinüzit de sık görülür. Bebeklerde görülen mide reflüsü genellikle beslenme sonrasında belirginleşir ve yatar pozisyonda artış gösterir.
Gece Öksürüğü Astımın Belirtileri Arasında Olabilir!
Çocuklarda meydana gelen ani ve geçici öksürükler genellikle boğmaca benzeri öksürük sendromu olarak tanımlanır. Gece meydana gelen öksürükler ise astım veya mide-özofagus reflüsü ile ilişkili olabilir. Dr. Manolya Hüma Şanlı, “Astıma bağlı öksürükler, alerjik reaksiyonlar, enfeksiyonlar veya çeşitli eylemlerle tetiklenebilir. Uzamış bakteriyel bronşitte çocuk yorgun görünür ve ateşi yükselebilir, bu durumda balgamlı öksürük gözlemlenir. Psikojenik öksürük ise gündüz aralıklı ve kuru bir şekilde kendini gösterir, çocuk sağlıklı görünür ve dikkat dağıtıldığında belirtiler ortadan kaybolabilir.” şeklinde bilgilendirmektedir.
Balgamlı Öksürüğe Dikkat: Bronşit ve Zatürre Olabilir!
Kronik öksürük, spesifik ve non-spesifik olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır. Spesifik öksürük, altta yatan bir hastalık ile ilişkilidir ve bronşit veya zatürre gibi durumların belirtisi olarak öne çıkar. Balgamlı öksürük, spesifik öksürüğün tipik bir örneğidir. Non-spesifik öksürük ise genellikle viral enfeksiyonlarla ilişkilidir ve sağlıklı gözüken çocuklarda da görülebilir, çoğunlukla tedaviye ihtiyaç duymadan geçer.
Çocukların Yanında Sigara İçmekten Kaçının!
Sigara içmek veya dumanına maruz kalmak, çocuklarda kronik öksürüğün en yaygın nedenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Sigara dumanı, sekresyon üretimini artırarak ve bronş spazmlarına sebep olarak öksürüğü uzatabilir. Çocukların sigara dumanına maruz kalması, bronş hassasiyetini arttırarak astım ataklarına neden olabilir. Özellikle çocukların bulunduğu ortamlarda sigara içmekten kesinlikle kaçınılmalıdır.
Tedavi, Altta Yatan Nedene Göre Yapılmalıdır
Öksürüğün tedavi yöntemleri, altta yatan nedenlere bağlı olarak şekillenir. Uzun süreli öksürük veya ciddi belirtiler görüldüğünde akciğer grafisi çekilmesi gerekebilir. Kronik öksürük durumunda tedavi, nedenlere ve semptomlara göre planlanır. Özellikle balgamlı öksürüklerde antibiyotik tedavisi, kuru öksürüklerde ise bronş genişletici ilaçlar kullanılabilir. Ayrıca tedavi sürecinde ilaçların etkisi de dikkatlice değerlendirilmelidir.
